In memoriam

Dit stukje gaat niet over de Hohe Messe en is persoonlijk. U mag het overslaan.

Peter is overleden. Koorzanger van ons Vocaal Ensemble Il Cocodrillo Cante, lid van de bassen (maar jaloersmakend gemakkelijk net zo goed de tenor- of altpartij meezingend) en een tijd lang mijn buurman in onze stemgroep is in de zomervakantie van 2023 plotseling overleden. Men vroeg mij een passende bas-aria te vinden bij een ‘In memoriam’ voor hem op sociale media. Onmiddellijk heb ik ‘Mein teurer Heiland, laß dich fragen’, een bas-aria én koraal, uit de Johannes Passion van J.S. Bach voorgesteld.

De Johannes vertelt een verhaal vol gebeurtenissen. Het verhaal ontvouwt zich in de recitatieven en de vliegende vaart ontstaat in de onstuimige koordelen; de turbae. Bach heeft twee werktuigen om de vaart uit het verhaal te halen, de tijd stil te zetten: de aria en het koraal. Met een aria wordt persoonlijke emotie, een intieme overweging geuit en met een koraal wordt het gemeenschappelijke gevoel van de toehoorders weergegeven. In de voornoemde bas-aria en koraal ‘Mein teurer Heiland’ combineert Bach gelijktijdig deze twee manieren om de tijd stil te zetten.

Als ik de tijd stil zou kunnen zetten, zou ik met Peter over muziek willen praten. Hij en ik hebben veel over noten gepraat; over de juiste noten. Peter was een grootmeester op het gebied van juiste noten. Wij probeerden elkaar te overtroeven in het vinden van het beste trucje om de juiste noot te treffen bij een lastige inzet of een moeilijk interval. Over juiste noten gesproken: jaren geleden al hebben Peter en ik onafhankelijk van elkaar via YouTube een musicus ‘ontdekt’, inmiddels zeer bekend, die voor ons beiden een guilty pleasure was. Guilty, omdat hij nou niet direct repertoire bezigt, passend bij ons vocaal ensemble. Wij wisselden fanboy-termen uit als ‘new Messiah of jazz’ en ‘Millennial Mozart’, want wij bewonderden Jacob Collier, om wie het gaat, om zijn perfecte beheersing van de noten. Als ik de tijd stil zou kunnen zetten naar een moment vóór de zomervakantie, dan zou ik met Peter eens niet alleen over noten, maar ook over muziek willen praten. Dat kan nu niet meer.